REACT TO RACISM
  • Over ons
    • Contact
    • Nieuwsbrief
  • Verhalen
    • Racisme op het openbaar vervoer
    • Racisme in winkels en horeca
    • Racisme en politie
    • Racisme en onderwijs
    • Racisme en werk
    • Micro-agressies
    • Woordgebruik
    • Racisme en sport
    • Racisme en wonen
    • Racisme op straat en in de media
  • Strategieën
    • De bondgenotenstrategie
    • Als omstaander tussenkomen
    • Doelwitten van racisme steunen
    • Zorgen voor jezelf als doelwit
    • Grenzen stellen
    • Structureel racisme aanpakken
    • Deel jouw verhaal
  • INSPIRATIEBIB
    • Lees- en kijktips
  • Aanbod
    • Training met acteurs 2023
    • Omstaanderstraining
    • Folder omstaander

Persoonlijke

​
​verhalen.

Racisme aanpakken is altijd maatwerk.

In elke situatie kun je iets zinvols doen.
 
​
Je vindt hier meer dan 70 inspirerende getuigenissen met analyses.

bij de kapper

2/21/2022

0 Opmerkingen

 

INTERESSANT
Zelfzorg 
Door vragend te werk te gaan verkleint het risico dat je beledigd wordt.

Impact op de klant
De vragende bondgenoten-aanpak, gericht op mogelijks meegemaakte ervaringen, maakt het gesprek concreet. Dit biedt ook ruimte om daarna met impact op de veralgemening te wijzen. Het tegendeel - meteen op de veralgemening wijzen, zonder te luisteren naar eventuele moeilijke ervaringen - zou tot meer weerstand leiden.

Impact op andere aanwezigen
Door in gesprek te gaan toont Joël dat hij de racistische opmerking niet zomaar laat passeren.​​
KAN EVENTUEEL OOK
Impact op de klant en andere aanwezigen
Zeggen wat die racistische opmerking met je doet. 
​
Impact op de klant en andere aanwezigen
​De kapper zou kunnen tussenkomen door te zeggen dat zulke opmerkingen niet in zijn zaak gezegd mogen worden. ​​​
0 Opmerkingen

bij het Frietkot

2/21/2022

0 Opmerkingen

 
Picture
Lieve heeft net frieten besteld. De frituuruitbater vertelt dat hij naar het voetbal is geweest en een parkeerwachter met migratieachtergrond hem niet snel genoeg heeft geholpen.  Hij spreekt over mensen met migratiegeschiedenis alsof het geen mensen zijn: flagrant racisme.
​

Lieve zegt: “Kijk, ik ben hier een klant die frietjes komt halen, ik heb geen behoefte om dit te horen. Ik wil niet dat er zo over andere mensen gepraat wordt."  

INTERESSANT
Impact op de uitbater
​Als klant geeft Lieve de uitbater duidelijk aan hoe hij wenst bediend te worden. Lieve zegt dit in de eerste persoon: “Ik wil niet dat….” Dit heeft soms meer impact dan algemeen te blijven of  dan de uitspraak “U mag dit niet zeggen.” 
Zie "hoe grenzen stellen"


​Impact op andere aanwezigen
Ze zien dat de uitspraak aangepakt wordt - daardoor wordt het racisme niet genormaliseerd. 
KAN EVENTUEEL OOK
Impact op de uitbater
Doorvragen over de moeilijke ervaring die de man had en tijd nemen om te erkennen dat dit geen fijne ervaring was. Dit biedt meer ruimte om er later in het gesprek op te wijzen dat de uitbater aan het veralgemenen is. Zie de bondgenotenstrategie.
​Telkens in dialoog gaan lukt natuurlijk niet, maar het heeft wel impact op lange termijn. Het is zaak de momenten uit te kiezen. 
​
0 Opmerkingen

op terras met een vriendin

2/21/2022

0 Opmerkingen

 
Picture
Jinte, Belgisch-Indonesische roots:
Ik was op een terras met een vriendin. Plots zegt ze: “Ik stem voor een extreemrechtse partij.” 
​

Ik schrok me een hoedje, maar stelde haar vragen en bleef doorvragen. Ik wou horen wat maakte dat ze dit zei. Ze was blijkbaar over veel zaken gefrustreerd en vond zich niet meer terug in wat andere partijen voorstelden. Toen het gesprek al wat gevorderd was, maakte ik het wat persoonlijker: “Dat doet iets met mij, dat je dit zegt.” Ik merkte dat mijn vriendin begon na te denken. Ze zei: “Oei, ik wou jou niet kwetsen.” 
INTERESSANT
​Zelfzorg
Jinte vertelt wat de uitspraak met haar doet, waardoor de vriendin daar rekening mee kan houden in de toekomst. 

​
Impact op de vriendin 
Doordat Jinte vragen stelde via een bondgenotenstrategie, kon haar vriendin vertellen waar ze echt mee zat. Jinte wachtte ook even om terug te komen op de eerste uitspraak, tot ze genoeg had laten aanvoelen dat ze luisterde. Dit vergroot de kans dat haar vriendin zich gehoord voelt in haar frustraties of angsten, en misschien haar stemgedrag aanpast omdat ze andere oplossingen ziet. Wie niet gehoord wordt, gaat vaak nog luider roepen. 
KAN EVENTUEEL OOK
Zelfzorg
  • Het is niet eenvoudig om te luisteren naar iemand die je kwetst. Het kan ook een goede keuze zijn om meteen grenzen te stellen: “Dit kwetst me.” of “Ik schrik toch wel van wat je nu zegt, die partij wil mij hier niet hebben.” 
  • Even tijd nemen om tot rust te komen (“Ik moet even naar het toilet” of een andere uitvlucht).
  • Van gespreksonderwerp proberen veranderen.

Impact op de vriendin
Afhankelijk van waar ze mee zit, kan men erop wijzen dat een stem op die partij geen oplossing biedt voor haar frustraties.
0 Opmerkingen

Zie je niets raars?

2/21/2022

0 Opmerkingen

 
Picture
Marieke, docente:
We waren in een online vergadering met docenten.  ​Ik stuurde een privébericht naar één van mijn collega’s:  
  • Zie je niets raars op je scherm? 
  • Hoezo? 
  • Ik zie alleen maar mannen en één vrouw.
  • Juist.
  • En nu ga je toevoegen dat er te weinig mensen van kleur zijn?
  • Precies 😉 
INTERESSANT
​Impact op haar collega
Ze gaat vragend te werk, waardoor de collega meer aan het denken gezet wordt. Dit verkleint ook de kans dat er onnodige weerstand komt.
KAN EVENTUEEL OOK
Structurelere impact
Vragen aan de collega of men dit eens samen kan bespreekbaar maken, onder meer bij de HR-dienst.
​Kunnen er bijvoorbeeld acties gevoerd worden om dit onevenwicht weg te werken? Zoals quota, die voor vrouwen hun nut al veelvuldig bewezen hebben? Kan er daarbij ook aandacht zijn voor ieders welbevinden tijdens het werk? Voor gelijkwaardige doorgroeimogelijkheden? Voor een inclusieve communicatie? 
0 Opmerkingen

Meen je dat nu?

2/18/2022

0 Opmerkingen

 
Picture
Koen is leerkracht en bij racistische opmerkingen van leerlingen vraagt hij eerst: “Meen je dat nu?”. Hij weet dat jongeren soms provoceren. 
INTERESSANT
​Impact op de leerlingen
Koen laat duidelijk blijken dat hij dit niet oké vindt, maar geeft tegelijk ruimte aan de leerlingen om hun eerste standpunt te nuanceren. 
KAN EVENTUEEL OOK
​Impact op de hele klas
Koen zou duidelijk kunnen aangeven dat dergelijke uitspraken niet kunnen.  

Impact op de leerling die iets racistisch zegt
Koen zou na het voorval onder vier ogen met de leerling in gesprek kunnen gaan via een bondgenotenstrategie: nieuwsgierig proberen te achterhalen wat de oorzaak achter die uitspraak is. Angst? Een nare ervaring? Nood aan aandacht? Fake news? Erkenning geven aan de zorgen van de leerling en tegelijk nuance inbrengen en grenzen stellen.
0 Opmerkingen

afkomst ≠ inkomen

2/18/2022

0 Opmerkingen

 
Picture
Op een vergadering maakt een medewerker van het tuchtorgaan voor makelaars impliciet de link tussen afkomst en inkomen.  
​Maarten spreekt hem daar meteen op aan: “We kunnen er niet van uit gaan dat er een link is tussen afkomst en inkomen. Het is niet vanzelfsprekend dat je dat aan elkaar linkt en daar een hele redenering op bouwt. Als er een inkomensproblematiek speelt, laat ons het dan als inkomensproblematiek benoemen.”  
De medewerker reageerde hier echter defensief op, met explicieter racisme: “Ik heb al verschillende keren verhuurd aan Pakistanen en telkens was dit een negatieve ervaring.”   
INTERESSANT
Impact op de omstaanders
De andere deelnemers zien dat er reactie komt en krijgen een andere kijk op de kwestie, gebaseerd op feiten. 
​
Impact op de medewerker 
​Maarten blijft rustig en geeft zijn kijk op de kwestie. De medewerker wordt niet frontaal aangevallen. In grote groep geeft de medewerker wellicht niet toe dat zijn analyse niet klopte. Weinig mensen zijn daartoe in staat. Maar misschien zet Maartens reactie hem wel aan het denken op langere termijn en vermijdt hij dergelijke uitspraken voortaan in vergaderingen. ​
KAN EVENTUEEL OOK
Impact op de andere omstaanders:  
  • Het gesprek zo snel mogelijk terugbrengen tot het onderwerp van de dag. 
  • “Ik ben al vele huurders met een migratiegeschiedenis tegengekomen die niet in armoede leven.” Op die manier wordt het concreet. ​
  • Proberen iets te zeggen op de meer expliciete racistische reactie. Anders lijkt het even of Maarten hem alsnog gelijk geeft. Hij zou bijvoorbeeld kunnen zeggen: “Je ervaringen waren negatief, dit is erg spijtig. Tegelijk heb ik er moeite mee wanneer  enkele ervaringen veralgemeend worden naar een hele groep mensen. Dit klopt niet.”
​
Impact op de medewerker
Na de vergadering hem via een bondgenotenstrategie  onder vier ogen aanspreken. Dit is veiliger om een impactvol gesprek te hebben. “Ik schrok van die uitspraken daarstraks, maar wil wel meer weten over uw ervaringen. Wat gebeurde er toen?” Op die manier geef je duidelijk aan dat er iets niet klopte, maar geef je de medewerker wel erkenning voor de moeilijke situaties die hij meemaakte. Wie niet gehoord wordt, gaat vaak nog luider roepen.    

Structurele impact
Dit voorval melden bij Unia - zo wordt het opgenomen in het jaarrapport van Unia en kan Unia gemakkelijker aan beleidsmensen tonen dat er een probleem van discriminatie is dat aangepakt moet worden.

Structurele impact
​Het Platform Praktijktesten nu contacteren met de vraag of ze een prakijktest bij die immomakelaar zouden kunnen doen. 
0 Opmerkingen

elk onrecht aanklagen

2/17/2022

0 Opmerkingen

 
Picture
Online ...
👹 12:15 >> De Holocaust is maar een fabeltje. Het heeft nooit bestaan.
🤖 12:30 >> Beste, ik stuurde u een privébericht. Die uitspraak verwonderde me nogal, ik wou graag meer info hebben van u .... Alvast bedankt voor uw antwoord!
👹 12:32 >> Beste, de reden van mijn uitspraak is gwn eigenlijk dat het mij stoort dat de joden altijd de holocaust gebruiken als excuus maar zelf het Palestijns volk uitmoorden! 
🤖 12:40 >> Beste, kunnen we in dit geval niet elke vorm van onrecht aankaarten? 1)Het geweld en de discriminatie tegenover Palestijnen aanpakken 2)De Holocaust erkennen en tegelijk het hedendaagse anti-semitisme aanpakken.

INTERESSANT
Impact op de persoon die het bericht postte
Een vragende, maar ook begrenzende en genuanceerde aanpak heeft meer kans om te landen dan enkel "juiste informatie" te brengen. Vele mensen die in complotten geloven hebben al veel gelezen over het onderwerp. Informatie die tegen hun overtuiging ingaat wordt dan zeer gemakkelijk genegeerd. 

Er zijn drie voorwaarden om met informatie wel impact te hebben: vertrouwen in jou als bron van informatie, de persoon weet zelf weinig over het onderwerp, de persoon heeft geen grote motivatie om het complot te geloven. 


Impact op mensen die meelezen
Ze zien dat er reactie komt.

Steun aan joden
Ze zien dat er reactie komt. ​
KAN EVENTUEEL OOK
​Structurele impact
De post melden bij Facebook en Unia. Facebook vertrouwt meldingen van Unia (ze zijn 'trusted flagger'). De kans stijgt dan dat het bericht verwijderd wordt, des te meer omdat het strafbaar is.

​Structurele impact

​De Belgische overheid zou sociale mediabedrijven die strafbare berichten niet binnen de 24 uur verwijderen een boete kunnen opleggen, proportioneel met de winst die het bedrijf jaarlijks maakt. 
0 Opmerkingen

nee aan framing

2/16/2022

0 Opmerkingen

 
Picture
Fien, die voor een antiracismeorganisatie werkt, zag ‘s morgens een artikel over gevangenissen bij De Standaard. Op de foto naast het artikel stond een vrouw met een hoofddoek.  
Ze mailde meteen naar de ombudspersoon van De Standaard, en naar de journalist die het artikel schreef: 

​Beste, 
 
Vandaag zag ik uw artikel (titel) op De Standaard online. Ik vond het een interessant artikel, er wordt niet genoeg geschreven over de mensenrechten van gevangenen.  
 
Tegelijk was ik enigszins verbaasd over de begeleidende foto, die een vrouw met een hoofddoek toont.
De combinatie van dit beeld met het onderwerp van het artikel bevestigt mogelijk wat sommige lezers al denken: moslims/buitenlanders zouden een criminaliteitsprobleem hebben. Nochtans betwisten vele sociologen en criminologen het verband tussen cultuur/geloofsovertuiging en criminaliteit. 
 
Ik besef dat u wellicht niet zelf het beeld gekozen heeft. Niettemin wou ik graag weten wat u van deze beeldkeuze vindt. Kunt u me daar meer over zeggen? 
Heeft u voorts zicht op de reden waarom men precies voor dit beeld gekozen heeft om het artikel te illustreren, en welke discussies daarmee gepaard gingen?  
 
Ik kijk uit naar uw antwoord. 
 
Er kwam volgende uitleg:  
Door omstandigheden heb ik zelf de foto bij mijn artikel gekozen. Ik kan u verzekeren dat het zeker niet mijn bedoeling was om hierbij de moslimgemeenschap in verband te brengen met het gevangeniswezen.  
 
De keuze voor deze foto is ingegeven door de volgende aspecten: 
- in de databank die ik heb doorzocht voor een beeld bij het online artikel zijn er niet zoveel foto's van die gevangenis 
- deze foto is naar mijn aanvoelen esthetisch gezien beter dan andere beelden van de gevangenis die hier beschikbaar zijn. Die beelden tonen vaak een grijze toren tegen een (vrij) grijze hemel. Ik vind dat die beelden niet aanspreken. 
- het beeld is gemaakt door een fotograaf die wij vorig jaar hebben uitgestuurd in het kader van een reportage rond de aanhoudende cipiersstaking. Ik geef er de voorkeur aan om in de mate van het mogelijke beelden te gebruiken die zijn gemaakt door een onafhankelijke fotograaf, eerder dan een beeld dat afkomstig is van de agentschappen. 
 
Bij de keuze stond ik niet stil bij de mogelijke associatie die artikel en beeld oproepen. Omdat die combinatie kan afleiden van de eigenlijke inhoud van het artikel, lijkt het mij eenvoudigst om een ander beeld te geven. Ik verander dat zo snel mogelijk. 
 
Dank voor uw reactie op mijn stuk. Ik kan volkomen begrijpen dat u een mail hebt gestuurd. Uw bericht maakt ook (nogmaals) duidelijk dat voorzichtigheid is geboden bij selectie van beeld en tekst. 
 
Beste groeten 
 
De foto werd gewijzigd in het online artikel zelf, niet op de homepagina van de krant. Daar kon de journalist immers niet aan. Hij maakte zijn collega’s erop attent. 
INTERESSANT
Impact op de journalist en de ombudspersoon
Door de niet aanvallende en vragende stijl van de mail, stijgt de kans op een reactie en op bewustwording rond beeldgebruik.  ​
KAN EVENTUEEL OOK
Impact op de krant
  • Volgende zin aan de mail toevoegen: ‘Ik werk bij een organisatie die expertise heeft op gebied van diversiteit en inclusie. Als je in de toekomst daar nog vragen over zou hebben, staan we open voor dialoog.’ 
 
  • Achteraf vragen aan de journalist welke richtlijnen en vormingen er zijn bij de krant om de verspreiding van racistische beeldvorming tegen te gaan. ​

Structureler (voor het beleid)
De overheid zou subsidies die ze aan media geven kunnen koppelen aan vormingen over racisme en andere belangrijke onderwerpen. 
0 Opmerkingen

Het N-woord (1)

2/16/2022

0 Opmerkingen

 
Picture
Maaike, is zelf wit:
Als mensen in mijn bijzijn het n-woord gebruiken, zeg ik altijd: “Kijk, ik vind dat dit niet kan.” Ik probeer uit te leggen waarom dat woord beter niet gebruikt wordt. Ik zeg dat het woord kwetsend is omdat het eeuwenlang als belediging gebruikt werd om zwarte slaven te benoemen. Ik vind dat erg belangrijk.
INTERESSANT
​Impact op haar kennissen
Maaike stelt kort en krachtig grenzen, in ik-vorm, zonder er een morele kwestie van te maken. De kennissen krijgen ook een woordje uitleg, en weten zo waarom ze daarop kunnen letten. 
KAN EVENTUEEL OOK
Impact op haar kennissen
Zelf een ander woord voorstellen en gebruiken: mensen van kleur, mensen met een zwarte huidskleur, de voornaam van die persoon… En uitleggen dat je zelf alleen mensen met hun afkomst erbij benoemen wanneer dit relevant is: in gesprekken over racisme, migratie, een reis die men maakte… is daar meer ruimte voor, een vriend of collega is gewoon een vriend of collega. 
0 Opmerkingen

Ik heb een naam (1)

2/15/2022

0 Opmerkingen

 
Picture
Bouchra is van Marokkaanse afkomst. Een collega spreekt haar aan over een andere collega met migratieachtergrond en benoemt deze met: “Die bruine...”. 
Bouchra* reageert: “Die bruine? Wie bedoel je precies? Ah je bedoelt Sarah. Weet je, ik ben zelf ook bruin.” 
INTERESSANT
​
Zelfzorg 
Door erop te wijzen dat ze zelf ook bruin is, geeft ze op subtiele manier aan dat ze ook geraakt is door die manier van spreken. Daardoor zet ze haar collega aan om anders te spreken en vermijdt ze mogelijk nieuwe kwetsingen. 

Impact op haar collega
Ze doet dit niet aanvallend en niet moraliserend of betweterig. Daardoor ontstaat er wellicht meer ruimte om impact te hebben. 
​
Onrechtstreekse impact op haar collega Sarah 
Bouchra hermenselijkt haar collega door op haar naam te wijzen. 
KAN EVENTUEEL OOK
​Impact op haar collega en zelfzorg 
Ze zou kunnen aangeven dat dit haar kwetst. 
Steun voor Bouchra 
Als er andere collega’s bij zouden staan, zouden ze kunnen tussenkomen: “Ik heb er moeite mee dat je dit woord gebruikt, je bedoelt Sarah?” Dit toont Bouchra dat ze er niet alleen voor staat, en op die manier vermijden we dat de collega in de toekomst enkel in het bijzijn van Sarah of Bouchra het woord “bruine” niet meer gebruikt. 
0 Opmerkingen

waarom controleer je mij niet?

2/15/2022

0 Opmerkingen

 
Picture
Enkele jongeren met een donkere huidskleur stappen op de trein. Twee Securail-agenten stappen net achter hen op. De jongeren stappen door de trein om een zitplaats te vinden. De Securail-agenten volgen ze en vragen hun vervoersbewijs. Ze tonen hun ticket.
 
Frederik, witte jongen, is verbaasd dat hij niet wordt gecontroleerd. Hij spreekt de agenten aan: “Hier is mijn vervoersbewijs. Mag ik u iets vragen? Ik zie dat u deze jongeren controleert, maar mij niet. Is daar een reden voor?” Er volgt een defensief gesprek.

Frederik gaat zitten en voert een gesprek met een medepassagier over etnisch profileren. Wanneer hij de twee Securail-agenten even later opnieuw ziet passeren, gaat hij opnieuw in gesprek.

- Het was raar voor mij om te zien dat u hen controleerde en mij niet. Ik stap door de trein, zij ook. Was daar een reden voor, dat u hen wel controleerde?" 
- U weet niet wat wij allemaal meemaken in de trein!! 
- Uw job is geen gemakkelijke job, daar bestaat geen twijfel over. Tegelijk vraag ik me af hoe jullie kiezen wie jullie controleren. 
- Wanneer iets verdacht is, controleren wij. 
- Zijn er soms criteria om te bepalen wat verdacht is? 
- Dat bepalen we zelf. 

Frederik probeert de jongeren achteraf aan te spreken om te horen hoe ze dit ervaren hebben, maar het lukt niet om een gemeenschappelijke taal te vinden.
INTERESSANT
Impact op de Securailmedewerkers 
​Frederik laat op verbindende manier blijken dat er iets niet klopt in hun aanpak. Hij blijft zo feitelijk mogelijk en probeert zo weinig mogelijk te oordelen. Wanneer hij op weerstand botst, erkent hij hun moeilijke werkcontext en bestaande frustraties. Frederik gaat steeds vragend te werk, waardoor zijn boodschap wellicht meer kans heeft om opgepikt te worden.
KAN EVENTUEEL OOK
Structurele impact
Het is interessant om het voorval zo feitelijk mogelijk melden bij Securail en de NMBS, met de vraag om meer uitleg en (eventueel) ook aandacht voor professioneel profileren. Want op basis van verdacht gedrag mensen controleren is oké, maar op basis van huidskleur, gender of andere irrelevante kenmerken helemaal niet. Als vele meldingen binnenkomen, zet dit de organisaties mogelijk aan om daar meer aandacht aan te besteden. 

Securail en de NMBS zouden aan de slag kunnen gaan met de frustraties van hun medewerk.st.ers, via momenten van intervisie of supervisie. Frustraties verwerken, verhoogt de kans dat ze niet meer tot onprofessioneel gedrag leiden. Securail en de NMBS kunnen regelmatig vormingen rond professioneel profileren inplannen.
0 Opmerkingen

het is kwetsend

2/15/2022

0 Opmerkingen

 
Picture
Loes:
Ik werkte in een callcenter. Een collega sprak me aan over Sinterklaas. Hij zei: "Sinterklaas is toch een fijn feest? Dat is toch niet racistisch?" 
Ik antwoordde: "Nee, dat vind ik niet. De discussies erover, die vaak heel abstract zijn, doen sommige mensen heel veel pijn."
INTERRESSANT
Impact op de collega

Door het persoonlijk te maken - het kwetst mensen - wordt het gesprek minder abstract of ideologisch.
KAN EVENTUEEL OOK
Impact op de collega
​
​Vertrekken vanuit de bezorgdheid die mogelijk onder dit gesprek sluimert. Daar erkenning voor geven en er een én-én-verhaal van maken: “Tradities zijn belangrijk en veranderen tegelijk. Er zijn mogelijkheden om het een fijn kinderfeest te maken waar iedereen zich goed bij voelt.” 

Structurelere impact
Overal kiezen voor roetpieten respecteert de traditie dat zwarte piet door de schoorsteen kruipt. Het feest kan ook inclusiever worden door roetpieten en Sinterklazen van verschillende afkomst te voorzien. Winkels, scholen, verenigingen, gemeenten, openbare en commerciële televisiezenders kunnen daar een voortrekkersrol in spelen.
0 Opmerkingen

kordaat reageren

2/15/2022

0 Opmerkingen

 
Picture
Brenda komt binnen voor een gesprek met een sociaal werker over haar drugsproblematiek. Ze begint meteen te foeteren over de ‘bruine’ die alles krijgen.  
De sociaal werker antwoordt: “Brenda, ik wil zo’n zaken niet horen. We zijn hier om het over jouw situatie te hebben. Als je zo’n uitspraken blijft doen, is dit gesprek zinloos. Dan zal ik het gesprek stopzetten. Jij kiest."

INTERESSANT
Impact op de vrouw 
De sociaal werker herkadert het gesprek kordaat, tot een onderwerp waar de vrouw meer vat op heeft. Hij stelt grenzen en verbindt er een concreet gevolg aan. De relatie sociaal werker-klant, en de afhankelijkheid van de klant, maken dat dit mogelijk is. Zijn aanpak vergroot de kans dat de racistische opmerkingen stoppen.   
KAN EVENTUEEL OOK
​Impact op de vrouw 
De sociaal werker zou vragen kunnen stellen om meer te horen over waar Brenda mee zit, en daar beter op te kunnen inspelen. Het gesprek onder vier ogen is daar een goed moment voor (zie de bondgenotenstrategie). 
0 Opmerkingen

je weet er niet genoeg over

2/15/2022

0 Opmerkingen

 
Picture
Bart:
Ik werk in een hele witte omgeving. Er komen geregeld racistische standpunten over vluchtelingen boven. Uitspraken als: “Ze komen hier alles afpakken”, “Ze respecteren onze normen en waarden niet”, enz.  Ik weet veel over migratie en asiel. Ik zeg soms heel rustig: "Jong, ge weet er gewoon niets van. Weet ge dit? Weet ge dat? Ge weet niet waarover ge spreekt." Dan zijn er altijd andere collega’s opgelucht dat ik dat gezegd heb. 
INTERESSANT
​Impact op andere collega’s
De collega’s voelen dat er weerwerk komt. Ze leren zelf ook zaken bij. Collega’s die het ook niet eens zijn met de racistische uitspraken maar stil blijven, worden versterkt om in de toekomst ook hun stem te laten horen.
KAN EVENTUEEL OOK
​Op het moment zelf
Impact op de collega’s: naast directe confrontatie kan men proberen om samen met andere collega’s tussen te komen of over een ander gespreksonderwerp te beginnen. Dit zorgt ervoor dat de racistische opmerkingen tijdelijk stoppen

Bij collega’s is er sprake van een duurzame relatie. Daardoor is er meer ruimte om ook na de feiten iets te ondernemen. Om escalatie te voorkomen kan dit soms een goede keuze zijn. Bijvoorbeeld door onder vier ogen door te vragen over de diepere zorgen die de collega heeft, via een bondgenotenstrategie. 


Structurelere impact
het diensthoofd in vertrouwen vragen wat er kan gebeuren met alle racistische moppen en opmerkingen die tijdens het werk gedaan worden. Als dit niets oplevert kan de vertrouwenspersoon betrokken worden. 
0 Opmerkingen

WIJKComite over nieuwe moskee

2/15/2022

0 Opmerkingen

 
Picture
Tijdens een gesprek met wijkbewoners over de plannen van een nieuwe moskee, reageert een deelnemer: “Die mieren komen op vrijdag uit het niets uit de grond." 
Eén van de witte sprekers: “We praten niet over mensen op die manier, in die termen.” 

INTERESSANT
Impact op de wijkbewoners
De racistische opmerking werd in het openbaar gedaan en er kwam dan ook een openbare reactie. Op die manier worden voor alle deelnemers grenzen gesteld en vermijden we dat er nog meer dergelijke uitspraken gedaan worden. Als witte persoon heeft men trouwens meer bewegingsvrijheid om tussen te komen in zo’n situatie. Men wordt als minder partizaan gezien. Een zwarte persoon of moslim die in die situatie zou tussenkomen, maakt meer kans om verder beledigd te worden. 
​
KAN EVENTUEEL OOK
​Impact op de deelnemer
De man aanspreken na de vergadering en een bondgenotengesprek voeren: wat je zei was erover, maar wat maakt dat je dit zegt? Soms iets meegemaakt? Zo stellen we grenzen maar tonen we tegelijk ook interesse voor waar de man mee zit. Wie niet gehoord wordt, gaat vaak nog luider roepen.  

0 Opmerkingen

Stereotypes in vraag stellen

2/2/2022

0 Opmerkingen

 
Picture
Op een festival in Leuven treedt er een percussiegroep op. Het is een Leuvense groep, die voornamelijk bestaat uit witte mensen. De percussionisten maken grote bewegingen met hun instrumenten en ze dansen in choreografieën. De sfeer in het publiek  is goed. De ritmes zetten aan tot meedansen. Het volk staat op verhoogjes om goed te kunnen kijken en iedereen staat dichtbij elkaar. Roeland (witte man) staat in het publiek, naast hem staat een wit koppel van begin zestig. De man van het koppel gaat op in de sfeer. Roeland hoort hem tegen zijn vrouw zeggen: “Als ik zo’n dingen hoor en zie, moet ik altijd aan Afrikanen denken.” De vrouw reageert niet.
Roeland richt zich tot de man :
  • Roeland: “Sorry meneer, maar mag ik daar nu iets op zeggen?”
  • Man: “Ja.”
  • Roeland: “Ik denk dat ritme iets is van alle culturen. Dat alle gemeenschappen ritme gebruiken om een dansgevoel te creëren.”
  • Man: “Ah ja, dat is misschien wel waar.”​
INTERESSANT
Impact op de man
De man die de stereotype associatie tussen Afrikanen en ritme/dans maakt, werd onderbroken in zijn denken. Het stereotype van de “dansende Afrikaan” wordt in vraag gesteld.

Impact op zichzelf
Roeland omschrijft zichzelf als conflictvermijdend, maar vanuit een verantwoordelijkheidsgevoel als burger durfde hij toch te reageren op deze ongepaste uitspraak.
​
Impact op opstaanders
Roeland toont zich een bondgenoot voor mensen van kleur en inspireert op die manier mogelijk anderen om ook tussen te komen bij racisme. De andere omstaanders krijgen zo het signaal dat er iets niet klopte.
KAN EVENTUEEL OOK
Impact op de man
Zeggen dat het toch straf is dat men over Afrika spreekt alsof het een land is, terwijl men over Duitsers, Grieken, Kroaten... spreekt.
0 Opmerkingen

aanstootgevend groepsgedrag

1/28/2022

0 Opmerkingen

 
Picture
Robbe, een man van 40, pendelt met de trein van Brussel naar Leuven. Hij vangt een gesprek op van jongeren over “de migranten.” De jongeren zitten met vier op de dubbele zeteltjes en wijzen naar jongeren met Marokkaanse roots op het perron. “Zie ze daar staan, de bougnouls, ge krijgt toch goesting om erop te kloppen.” De jongeren praten luid, iedereen kan het horen.
  
De mensen in de trein schrikken en kijken rond naar elkaar. Robbe vindt de uitspraken van de jongeren erg aanstootgevend. Hij besluit om met een van hen in gesprek te gaan over hun racistische gedrag. Hij zet zich bij hen en spreekt de jongen met de grootste mond aan. Hij spreekt op zachte toon en begint met: “Hoe zou het voor jou zijn als er mensen zouden zeggen dat ze op jou willen kloppen?” Er ontstaat een 1 op 1 gesprek. De andere jongeren en de omstaanders luisteren mee, maar zeggen niets. Robbe stelt veel vragen. Onder andere over hoe het komt dat de jongeman zo negatief denkt over mensen met een migratiegeschiedenis. Hij vertelt ook over de gevolgen van vooroordelen en stigmatisering. Het gesprek verloopt rustig.

Robbe zet zich nadien weer apart. De mensen rond hem fluisteren dat hij goed heeft gereageerd. Wanneer Robbe wil afstappen komt hij de jongen opnieuw tegen en raken ze weer aan de praat. Wanneer hun wegen scheiden, bedankt de jongen Robbe voor het gesprek en zegt dat hij er verder over gaat nadenken.
INTERESSANT
Impact op de jongeren
Het is interessant om de jongere die het gesprek domineert aan te spreken. Dat vergroot de impact op de groep. De vraag “Hoe zou het zijn als mensen op jou zouden willen kloppen?” doet hen nadenken over hun woorden. Tegelijk polst Robbe naar de redenen achter hun uitspraken.  Zo kan hij daar beter op inspelen.

Impact op de omstanders
Door gevat te reageren, inspireert Robbe mogelijk anderen om bij volgende voorvallen tussen te komen. Het feit dat hij reageert, is ook een signaal aan de andere aanwezigen dat deze uitspraken niet oké zijn. 

Impact op mogelijke doelwitten
Indien er mensen met een migratiegeschiedenis in de trein zitten, voelen ze zich mogelijk gesteund door Robbe. 
KAN EVENTUEEL OOK
Impact op de jongeren
“Wat maakt dat” of “Hoe komt het dat” zijn interessante alternatieven voor de waarom-vraag. Mensen voelen zich al snel ter verantwoording geroepen bij een waarom-vraag. Daar is op zich niets verkeerd mee, tenzij dat ertoe leidt dat mensen in de verdediging kruipen en zich daardoor nog sterker vastklampen aan hun racistische ideeën.
0 Opmerkingen
    Omwille van privacyredenen hebben we de namen van de betrokkenen gewijzigd.

    THEMA'S

    Alles
    Doelwit Van Racisme
    Getuige Van Racisme
    Racisme In Gesprekken
    Structureel Racisme
    Werken Aan Jezelf

    RSS-feed

    STRATEGIEËN

    Structureel racisme 
    Omstaander
    ​Doelwitten steunen
    Grenzen stellen
    Bondgenoot zijn
    Voor jezelf zorgen
    Werken aan jezelf


    mAAKTE JIJ
    IETS MEE?

    VERHAAL DELEN

    Nieuws
    ​BRIEF

    INSCHRIJVEN
ReactToRacism is een initiatief van
Met de steun van
Foto
Foto
Foto
  • Over ons
    • Contact
    • Nieuwsbrief
  • Verhalen
    • Racisme op het openbaar vervoer
    • Racisme in winkels en horeca
    • Racisme en politie
    • Racisme en onderwijs
    • Racisme en werk
    • Micro-agressies
    • Woordgebruik
    • Racisme en sport
    • Racisme en wonen
    • Racisme op straat en in de media
  • Strategieën
    • De bondgenotenstrategie
    • Als omstaander tussenkomen
    • Doelwitten van racisme steunen
    • Zorgen voor jezelf als doelwit
    • Grenzen stellen
    • Structureel racisme aanpakken
    • Deel jouw verhaal
  • INSPIRATIEBIB
    • Lees- en kijktips
  • Aanbod
    • Training met acteurs 2023
    • Omstaanderstraining
    • Folder omstaander